Kolejna konferencja z serii Stormwater Poland odbędzie się w Katowicach w dniach 27-28 września 2023 roku. Po raz trzeci chcemy skorzystać przy tym z gościnności i potencjału największej w Polsce Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, jako szczególnego miejsca na mapie Polski, ale także całej Europy, gdzie ogniskują się współczesne wyzwania zmian klimatu, transformacji i dekarbonizacji gospodarki, przekształceń demograficznych i co dla nas kluczowe gospodarowania wodą na trudnym obszarze wododziału dwóch największych rzek Polski: Wisły i Odry.
Hasłem tegorocznej edycji konferencji Stormwater Poland 2023 jest „Adaptacja z jakością”. Hasło to wynika z szeregu globalnych wyzwań, przesłanek o charakterze ogólnoświatowym lub co najmniej europejskim. Znajdują one wprost odzwierciedlenie w warunkach lokalnych, nakładających się na światowe trendy. Niestety zgodnie z Raportem WMO Stan Klimatu 2022 (State of the Global Climate report 2022) średnia globalna temperatura w 2022 roku była o 1,15 °C wyższa od średniej z lat 1850–1900. Ostatnie 8 lat było najbardziej ciepłymi w historii pomiarów prowadzonych od wspomnianego roku 1850 r., który może być utożsamiany z początkiem ery uprzemysłowienia. A przy tym wszystkim, to właśnie Europa była najszybciej ocieplającym się regionem w latach 1991–2021, ze średnim przyrostem temperatury o około +0,5°C na dekadę. Te zmiany klimatu przekładają się szczególnie negatywnie na dynamikę cyklu hydrologicznego, bo w zeszłym roku w Alpach z powodu niewielkich opadów śniegu i napływu pyłu saharyjskiego w marcu 2022 r. oraz fal upałów między majem a początkiem września zanotowano rekordy topnienia lodowców. Szacuje się, że lodowce w Szwajcarii w ostatnim 20-leciu utraciły jedną trzecią objętości lodu!
Pierwszy dzień konferencji chcemy zatem poświęcić kompleksowo rozumianej adaptacji do zmian klimatu systemów odwodnienia, czy też szerzej rozumianej adaptacji miejskiej hydrologii do wyzwań zmian klimatu. Na konkretnych przykładach polskich miast różnej wielkości chcemy pokazać, że jest to proces, który się dzieje, jest możliwy i przynosi konkretne wyniki. Chcemy także zademonstrować narzędzia i technologie, jakie mogą nam w tym wydatnie pomagać, nawet w przypadku bardzo silnie przekształconych przez człowieka obszarów poprzez działalność przemysłową i wydobywczą. Oczywiście nie można niczego osiągać bez nakładów finansowych. Stąd pierwszego dnia konferencji planujemy zaprezentować możliwości dofinansowania prac adaptacyjnych ze środków Unii Europejskiej, z programem FEnIKS na czele. Ostatnim z celów pierwszego dnia konferencji jest też zwrócenie uwagi na fakt, że nowe działania adaptacyjne muszą mieć nową jakość. Ta nowa jakość opiera się winna na dwóch filarach. Pierwszy z nich to silna promocja rozwiązań o charakterze błękitno-zielonej infrastruktury, a więc działań bliskich każdemu mieszkańcowi miasta. Drugi to skupienie uwagi już nie tylko na ilości wód opadowych i roztopowych (a więc zagadnieniach powodzi i suszy), ale na jakości wód opadowych.
To właśnie jakości wód opadowych lub roztopowych, ale też ogólnie wód otaczających nas w miastach, z których mamy przywilej korzystać chcemy poświęcić drugi dzień konferencji. W zeszłym roku w Polsce symbolem zmian klimatu nie były bowiem jak w Szwajcarii topniejące lodowce, lecz umierająca rzeka Odra. Jak w przypadku każdej katastrofy, czynników ją wywołującą było zapewne wiele, ale w ich gronie były też wysokie temperatury, susza, nadmierne zrzuty zanieczyszczeń i w efekcie zakwity alg. Wiosną tego roku, gdy piszemy te słowa w środkach masowego przekazu pojawia się coraz więcej pytań o wspólnym mianowniku: czy przypadkiem tego roku nie powtórzy się ta katastrofa? Budowa lęku i atmosfery zagrożenia na pewno niewiele tutaj pomoże. Na pewno nie zwiększy zasilania w czystą wodę rzeki, czy też nie obniży ładunku zanieczyszczeń do niej trafiających, zwłaszcza w tak nieprzyjaznym okresie wojny, kiedy z oczywistych przyczyn ochrony bezpieczeństwa naszego kraju trzeba aktywizować produkcję przemysłu ciężkiego zlokalizowanego na Śląsku. Kierując się tymi
pragmatycznymi przesłankami chcemy drugiego dnia prezentować rozwiązania służące oczyszczaniu wód opadowych lub roztopowych i obniżające emisje z przelewów burzowych. Będą to przykłady nie tylko jednostkowych technologii, ale także prac koncepcyjnych i modelowych podejmowanych w większej skali całej zlewni. Podejmiemy także zagadnienie ograniczenia poborów wody z rzeki, czy też wód podziemnych dzięki szerszemu wykorzystaniu in situ retencjonowanych wód opadowych. Na koniec zgodnie z tradycją lat wcześniejszych mamy nadzieję przedstawić inspirujące studia przypadków z zagranicy. Naszą intencją jest tutaj zwłaszcza demonstracja funkcjonujących już na świecie narzędzi prognostycznych dotyczących jakości wody, czy też zakwitów alg. Co ważne, będą to rozwiązania bazujące na danych pozyskiwanych z coraz szerzej wkraczającej w nasze życie domeny kosmicznej, a konkretnie z wykorzystania teledetekcji (ang. remote sensing), czyli na przykład obrazowań satelitarnych. Pytaniem retorycznym jest bowiem jak bardzo jakość naszej pracy i jej efekty dla środowiska zależą od tego, jak dobre dane i nowoczesne narzędzia stosujemy?
Konferencja została objęta patronatem honorowym Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych.
Serdecznie zapraszamy do udziału w konferencji!
Szczegóły wydarzenia – www.stormwaterpoland.com